
Καφέ Φρόυντ – Εκεί όπου η ακρόαση συναντά την ελαφρότητα
1 Ιουλίου, 2025Ζούμε σε μια εποχή όπου το να παίρνουμε τον εαυτό μας στα σοβαρά μοιάζει με κοινωνική υποχρέωση. Να είμαστε παραγωγικοί, αποτελεσματικοί, «σε τάξη»… ακόμα κι όταν μέσα μας κουβαλάμε το βάρος του κόσμου. Σε αυτό το πλαίσιο, η συζήτηση για το playfulness (παιγνιώδη διάθεση) και τη laughter therapy (θεραπεία με γέλιο) μπορεί να φαίνεται αντισυμβατική. Κι όμως, είναι δύο βασικά κλειδιά για να ξαναβρούμε την ευεξία, τη ζωτικότητα και την αυθεντική σύνδεση με τον εαυτό μας και τους άλλους.
Σε αυτό το άρθρο θα μοιραστώ μαζί σου τι εννοούμε με τον όρο playfulness και πώς η laughter therapy μπορεί να μας βοηθήσει να αγκαλιάσουμε μια βαθιά, μεταμορφωτική και αναγκαία ελαφρότητα.
Τι είναι το “playfulness”;
Ο όρος playfulness μεταφράζεται συχνά ως «παιγνιώδης διάθεση», αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Δεν πρόκειται απλώς για το να «παίζουμε» όπως τα παιδιά, αλλά για την καλλιέργεια μιας νοητικής κατάστασης ανοιχτής, περίεργης, δημιουργικής και ευέλικτης, όπου βλέπουμε τη ζωή με θαυμασμό και χωρίς την ανάγκη συνεχούς ελέγχου.
Το playfulness είναι η ικανότητα να ζούμε τις καταστάσεις με ελαφρότητα χωρίς να χάνουμε το βάθος. Μας επιτρέπει να απομακρυνθούμε από το δράμα, να επαναπλαισιώσουμε τα προβλήματα, να εξερευνήσουμε εναλλακτικές, να δοκιμάσουμε νέες οπτικές. Είναι η ζωτική σπίθα που αναζωογονεί την ενέργειά μας όταν νιώθουμε άδειοι ή μας επιτρέπει να δημιουργούμε πιο αυθεντικές σχέσεις, απαλλαγμένες από την ακαμψία των ρόλων.
Το να είμαστε “playful” δεν σημαίνει ότι είμαστε επιφανειακοί. Αντιθέτως: είναι ένας έξυπνος τρόπος να αντιμετωπίζουμε την πολυπλοκότητα με ευελιξία, ανθεκτικότητα και επίγνωση.
Θεραπεία με Γέλιο: Το Γέλιο ως Εργαλείο Θεραπείας
Η laughter therapy (θεραπεία με γέλιο) είναι μια πρακτική που χρησιμοποιεί τη θεραπευτική δύναμη του γέλιου για να βελτιώσει τη σωματική, συναισθηματική και διαπροσωπική υγεία. Δεν βασίζεται απαραίτητα σε αστεία ή κωμωδία, αλλά σε μια βαθύτερη αρχή: το σώμα δεν ξεχωρίζει το αυθόρμητο γέλιο από το “τεχνητό”. Σε κάθε περίπτωση, τα οφέλη είναι πραγματικά.
Σε μια συνεδρία laughter therapy, το γέλιο προκαλείται μέσω ασκήσεων αναπνοής, παιχνιδιού, κίνησης και ομαδικής αλληλεπίδρασης. Και όταν γελάμε μαζί – ακόμα κι αν στην αρχή είναι “κατά παραγγελία” – κάτι αυθεντικό ανοίγει: το σώμα χαλαρώνει, ο νους ελαφραίνει, και δημιουργείται μια αίσθηση σύνδεσης που ξεπερνά τις λέξεις.
Playfulness και Laughter Therapy: Ένας Νικηφόρος Συνδυασμός
Αν το playfulness είναι η στάση, η laughter therapy είναι η πράξη. Μαζί δημιουργούν έναν δυνατό συνδυασμό: μας βοηθούν να ξαναβρούμε τη χαρά της ύπαρξης, τη δύναμη του «εδώ και τώρα» και την ελευθερία να είμαστε ο εαυτός μας χωρίς ντροπή.
Όταν είμαστε πολύ σοβαροί, λογικοί ή επικριτικοί, ξεχνάμε πόσο σημαντικό είναι να παραδινόμαστε στο μη-έλεγχο. Το γέλιο, σε αυτό το πλαίσιο, είναι μια απελευθερωτική πράξη: λύνει τις εντάσεις, ανοίγει την καρδιά, αλλάζει την οπτική. Όμως για να γελάσουμε αληθινά, πρέπει να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να είναι λίγο “χαζός”, λίγο ευάλωτος, λίγο ανθρώπινος.
Εδώ έρχεται το playfulness: μας δίνει την εσωτερική άδεια να μη γνωρίζουμε τα πάντα, να κάνουμε λάθη, να είμαστε ατελείς. Στο πλαίσιο της laughter therapy, το playfulness είναι το κλειδί που ξεκλειδώνει το αυθεντικό γέλιο. Δεν υπάρχει κριτική, δεν υπάρχει απόδοση – μόνο ένας ασφαλής χώρος όπου μπορούμε να βιώσουμε την ελαφρότητα ως πρακτική βαθιάς ευεξίας.

Τα Οφέλη του Γέλιου και του Συνειδητού Παιχνιδιού
Η ενσωμάτωση του γέλιου και του παιχνιδιού στη ζωή φέρνει πολλαπλά οφέλη:
1. Σωματικά Οφέλη
- Αυξάνει την οξυγόνωση του σώματος και του εγκεφάλου
- Μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης (ορμόνη στρες)
- Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα
- Βελτιώνει την κυκλοφορία και τη λειτουργία της καρδιάς
- Ανακουφίζει μυϊκές εντάσεις και χρόνιους πόνους
2. Συναισθηματικά Οφέλη
- Προκαλεί έκκριση ενδορφινών (ορμόνες χαράς)
- Βοηθά στη μείωση φόβων και ανησυχιών
- Αυξάνει την αυτοεκτίμηση και την εμπιστοσύνη
- Βοηθά στην επεξεργασία μπλοκαρισμένων συναισθημάτων
3. Σχέσεις και Σύνδεση
- Δημιουργεί αίσθηση σύνδεσης και του “ανήκειν”
- Μειώνει τις συγκρούσεις και βελτιώνει την επικοινωνία
- Ενισχύει την ενσυναίσθηση και τη συνεργασία
4. Υπαρξιακά Οφέλη
- Βοηθά να μείνουμε στο παρόν
- Ανανεώνει την αίσθηση θαυμασμού και ευγνωμοσύνης
- Προκαλεί πιο αυθεντική και αυθόρμητη ζωή
Το Θάρρος να Είσαι Ελαφρύς
Το να καλλιεργούμε το playfulness στην καθημερινότητά μας είναι μια πράξη θάρρους. Ναι, γιατί το να πας αντίθετα στην κουλτούρα του “πρέπει” και του “ελέγχου” απαιτεί παρουσία και επιλογή. Απαιτεί να αποκαταστήσουμε το “ανώφελο”, το “δωρεάν”, το “μη παραγωγικό” ως ιερό χώρο για την ψυχή.
Ταυτόχρονα, το να γελάς – ακόμα κι όταν δεν φαίνεται η κατάλληλη στιγμή – μπορεί να είναι μια επαναστατική πράξη. Όχι για να αρνηθείς τον πόνο, αλλά για να μην ταυτιστείς ολοκληρωτικά μαζί του. Το γέλιο δεν εξαφανίζει τα προβλήματα, αλλά τα κάνει πιο διαχειρίσιμα.
Όπως είπε ο Viktor Frankl: «Το γέλιο μπορεί να ελευθερώσει έναν άνθρωπο έστω και για μια στιγμή.» Και μερικές φορές, αυτή η στιγμή είναι ό,τι ακριβώς χρειαζόμαστε για να ξαναξεκινήσουμε.
Στην Πράξη: Πώς να Καλλιεργήσεις Playfulness και Γέλιο στην Καθημερινότητα
Ορίστε μερικές απλές ιδέες:
- Παίξε με το “nonsense”: μίλα σε gibberish για λίγα λεπτά. Ξεμπλοκάρει το νου και ενισχύει τη δημιουργικότητα.
- Κινήσου χωρίς σκοπό: χόρεψε μόνος σου, κάνε αστείες κινήσεις ή δημιούργησε ένα δικό σου “τελετουργικό” παιχνιδιού.
- Άλλαξε οπτική: κοίτα ένα καθημερινό αντικείμενο και φαντάσου αλλόκοτες ή παράξενες χρήσεις.
- Γέλα χωρίς λόγο: ξεκίνα να γελάς χωρίς αιτία. Μετά από λίγο, το σώμα αναλαμβάνει!
- Μοίρασε τη χαρά: πάρε μέρος σε μια συνεδρία laughter therapy ή δημιούργησε έναν μικρό κύκλο φίλων για να γελάτε χωρίς φιλτράρισμα.
- Να είσαι ευγενικός με τον εαυτό σου: η ελαφρότητα γεννιέται από την αποδοχή της ευαλωτότητας, όχι από την τελειότητα.